برش پلاسما یک نوع برش قطعات فلزی و غیر فلزی از طریق ایجاد قوس الکتریکی است که در مقایسه با انواع روشهای برش دیگر؛ از جمله برش هواگاز دارای سرعت بسیار بالایی است و نسبت به آن از دقت بیشتری نیز برخوردار است. در واقع این روش یک پروسه ذوبی در جوشکاری محسوب میشود. پلاسما مجموعهای از ذرات باردار است که حاوی تعداد مساوی یون و الکترون مثبت است و بعضی از خواص گازها را دارا است؛ اما برخلاف گازها دارای رسانایی خوب جریان الکتریسته است. پلاسما به بیان دیگر شبیه یک جریان گاز گرم شده الکتریکی است. برای برش فلزات با پلاسما؛ جریان الکتریکی که از میان گاز میگذرد را باید از یک روزنه کوچک منقبض کرد. این جریان بسیار متراکم و بسیار سریع در حال حرکت است که به صورت یک مشعل پلاسمایی میتواند به راحتی ذوب شده و در بیشتر فلزات دمیده شود.
این مشعلهای پلاسمایی با یک نازل مسی؛ جریان گاز با قوس عبوری از آنرا منقبض میکنند. این قوس یک قوس انتقال یافته است که از یک الکترود در مشعل به سطح کار وارد میشود و ماده رسانا را برش میدهد. و اما پس از ذکر توضیحات مختصری راجع به ماهیت پلاسما و جوش آن؛ در مورد تبدیل دستگاه جوش به برش پلاسما میتوان گفت که بر روی ورقههای فلزی نازک انجام برش پلاسما امکانپذیر است اما شاید نتیجه نهایی کار به اندازه کاتر پلاسما رضایتبخش نباشد. لازم به ذکر است که در ورقههای آلومینیوم در محدوده ضخامت ۰.۰۶۳ اینچ و نازکتر از آن؛ امکان استفاده از دستگاه جوش تیگ برای برشکاری وجود دارد ولی در مورد برش فولادهای ضد زنگ برای آمادهسازی لبه برش نیاز به سنگزنی زیادی است. در هر صورت اگر تنها چیزی که در اختیار کاربر است دستگاه جوشکاری تیگ باشد؛ میتوان نهایتا با سختی بیشتری نسبت به دستگاه پلاسما جوشکاری از طریق آنرا به سرانجام رساند.
نحوه برش پلاسما با دستگاه جوش TIG
برای انجام این کار یعنی تبدیل دستگاه جوش به برش پلاسما لازم است که مراحل عنوان شده در ذیل این مقاله را دنبال کنید:
۱- تهیه یک کاپ تیگ واقعا کوچک شماره ۳ یا ۴
۲- تهیه یا آمادهسازی و تیز کردن الکترود ۱.۸ اینچی
۳- تهیه مقادیر زیادی آرگون برای انتهای مشعل
۴- تنظیم فلومتر روی میزان حداکثر
۵- تنظیم دستگاه TIG
لازم به ذکر است استفاده از میزان آمپر بیشتر باعث افزایش سرعت برشکاری میگردد؛ لذا کیفیت جوش انجام شده نیز در این حالت بهتر است. محدوده بین ۲۵۰-۲۰۰ آمپر برای دستگاه TIG مناسب است. در زمان استفاده از این دستگاه بایستی در نظر داشته باشید که استفاده از پدال یا سوئیچ مشعل در این حالت امکانپذیر است؛ لذا در صورتیکه با پدال پا کار میکنید تنظیمات دستگاه را به صورتی انجام دهید که تمام آمپر مورد نیاز را به یکباره برای شما تامین کند. در صورت استفاده از سوئیچ مشعل به خاطر داشته باشید که باید شیب خاموش باشد یا به گونهای آنرا تنظیم کنید که زمان شیب وجود نداشته باشد در این حالت به یک آمپراژ شدید نیاز است. بقیه دستورالعملهای نحوه کار با دستگاه تیگ تقریبا با برش پلاسما مشابه است.
به خاطر داشته باشید که یک لبه صاف را روی ورق بچسبانید تا یک راهنما داشته باشید و فقط لازم است که کاپ تیگ را مانند مشعل پلاسما حرکت داد. در پایان کار بایستی یادآور شد که این برش در نهایت به خوبی یک پرش پلاسما درنخواهد آمد؛ ولی در صورتی که تجهیزات پلاسما فراهم نباشد قادر است که کار کاربر را به این شکل تا حد قابل قبولی پیش ببرد.
🔥 فروش انواع محصولات دستگاه جوش آرگون و دستگاه جوش co2 با تخیفیف ویژه 🔥
نحوه برش پلاسما با دستگاه جوش MIG
از دستگاه جوشکاری MIG نیز در مواقع ضرورت میتوان به جای دستگاه برش پلاسما استفاده کرد. در این حالت برای تبدیل دستگاه جوش به برش پلاسما به تجهیزاتی مانند کمپرسور هوا، الکترود کربن به جای سیم و تعدادی اقلام جزییتر نیاز است. در این شرایط بایستی آمپر در بازه ۵۰-۲۵ نگه داشته شده و سرعت تغذیه سیم افزایش یابد. به خاطر داشته باشید که در این شیوه؛ بایستی از گاز CO2 صرفنظر کرده و در عوض هوا یا نیتروژن مورد استفاده قرار گیرد.
از دیگر تجهیزاتی که در این شیوه نیاز است باید به اقلامی همچون مته، لوله مسی، جت برنجی، درپوش و شیر لولهکشی اشاره کرد.
شیوه کار تماما شامل انجام مراحل ذیل است:
۱- نصب کاپ درپوش برنجی در انتهای لوله مسی
۲- نصب شیر لولهکشی در انتهای دیگر لوله مسی
۳- ایجاد یک سوراخ کوچک بر روی کلاهک
۴- نصب و محکمسازی لوله مسی روی دسته جوشکاری از طریق زیپ بست پلاستیک
۵- اتصال الکترود کربن و اطمینان از شکل مخروطی و تیز بودن آن
۶- خم کردن نازل به سمت نوک الکترود
۷- اتصال کوپلینگ شلنگ کمپرسور به شیر لولهکشی
۸- آمادهسازی قطعات برای برش
۹- تنظیم آمپر با دستگاه جوش MIG برای برش پلاسما
۱۰- تنظیم تغذیه سیم در برش پلاسما با دستگاه جوش MIG
۱۱- شروع به جوشکاری به شیوه پلاسما با دستگاه MIG
معایب استفاده از دستگاه برش پلاسما
در پایان این مقاله تحت عنوان تبدیل دستگاه جوش به برش پلاسما و توضیحاتی که در این خصوص در مورد استفاده از دستگاه جوش MIG، TIG به عنوان جوشکاری پلاسما داده شد و همچینین اطلاعاتی که در مورد خود پلاسما و جوشکاری پلاسما از این طریق ارائه شد؛ خوب است به معایبی که در جوشکاری پلاسما وجود دارد نیز اشاراتی بکنیم.
لازم به ذکر است که این تکنولوژی علاوه بر مزایای متعددی که دارد در مقابل دارای معایبی نیز هست؛ از جمله این معایب میتوان به موارد ذیل اشاره کرد:
✖ یک تکنولوژی پر سر و صدا همراه با تولید دود اضافی
✖ پایین بودن دقت برش قطعات در این روش نسبت به برش واترجکت
✖ عدم امکان برش قطعات با ضخامتهای زیاد در این روش مثل بلوکها و ستونهای عظیم در سازهها
✖ ایجاد فلاشهای بسیار روشن و تیز همراه با مضرات فراوان برای چشمهای بدون محافظ ایمنی
✖ بالا بودن هزینههای تعمیر و نگهداری دستگاه جوش و جایگزینی الکترودهای خراب شده
✖ احتمال برقگرفتگی کاربر بدون استفاده از لباس محافظ مناسب
✖ سخت بودن تهیه مخلوط پلاسما